Στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού η αυτοεξέταση είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Στη χώρα μας οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του μαστού ανακαλύπτονται από τις ίδιες τις γυναίκες. Η τακτική αυτοεξέταση μειώνει σημαντικά τη θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού.
Μία φορά το μήνα και συγκεκριμένα την 5η με 10η μέρα από την αρχή της έμμηνου ρήσεως διότι τότε οι μαστοί είναι κατά κανόνα μαλακοί και λιγότερο ευαίσθητοι.
Πρέπει να κάνουμε πρώτα μια οπτική εξέταση και μετά να ακολουθήσει η ψηλάφηση.
Στέκεστε μπροστά στον καθρέφτη με τα χέρια κάτω και πλάγια. Παρατηρείτε εάν έχει προκύψει κάτι ασυνήθιστο στην εμφάνιση των μαστών της. Συνήθως ο ένας μαστός είναι λίγο πιο μεγάλος από τον άλλο. Αυτό στο οποίο πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή είναι οποιαδήποτε αλλαγή στο μέγεθος ή στο σχήμα των μαστών. Επίσης πρέπει να προσέξουμε εάν υπάρχει κάποιο εξόγκωμα ή εισολκή (βαθούλωμα – τράβηγμα προς τα μέσα) του δέρματος ή της θηλής καθώς και τυχόν πάχυνση του δέρματος ή ερυθρότητα ή σκληρή σύσταση με διατεταμμένους πόρους (δέρμα σαν πορτοκάλι- «peau d’orange»). Η εξέταση αυτή επαναλαμβάνεται με τα χέρια σηκωμένα πίσω από το κεφάλι και με τα χέρια λίγο κάτω από τη μέση και πιέζοντας με δύναμη τη λεκάνη ώστε να σφίξουν οι μύες του στήθους.
Στο τέλος της οπτικής εξέτασης μπορείτε να πιέσετε ελαφρά τις θηλές ενώ ακόμη στέκεστε όρθια παρατηρώντας εάν υπάρχει κάποιο σκούρο σαν αίμα έκκριμα ή άλλο έκκριμα από τη θηλή. Στη συνέχεια ξαπλώνετε και τοποθετείτε π.χ. το δεξί χέρι πλάι στο σώμα σας και στη συνέχεια πίσω από το κεφάλι, ενώ με το αριστερό σας εξετάζετε το δεξιό μαστό και αντιστρόφως. Η εξέταση γίνεται χρησιμοποιώντας τα 3 μεσαία δάκτυλα με κυκλικές κινήσεις σε ένα νοητό κύκλο διαμέτρου 1-1,5 εκ. και «σαρώνοντας» το μαστό από έξω προς τα μέσα και από πάνω προς τα κάτω. Εδώ είναι σημαντικό να πούμε ότι ο μαστός εκτείνεται σε πολύ μεγαλύτερη έκταση απ’ ότι πιστεύεται και είναι σημαντικό να εξετάζεται όλος. Επίσης μπορείτε να προβείτε στην αυτοεξέταση στο ντους, όπου η ψηλάφηση είναι ευκολότερη. Καλό θα είναι η γυναίκα, σε μία από τις ετήσιες επισκέψεις της, να συζητήσει την τεχνική της αυτοεξέτασης και κάποιες ειδικότερες λεπτομέρειες με τον Ιατρό που την παρακολουθεί.